2.3 Satellietfoto's invoeren

Top

Introductie
Scannen
  Welke kaart
  Kaartdeel
  Satellietfoto
GPS data
Beheren
Display
Album
Nieuwe kaart
Hoogte
Infobase

Een satelliet foto is evenals een kaart een afbeelding van de aarde op het platte vlak. Ze spreken echter veel meer tot de verbeelding. Ze geven immers weer hoe het er echt uitziet zoveel km boven het aardoppervlak. Er zijn tegenwoordig veel sites waar satellietfoto's gratis te verkrijgen zijn. Mooie foto's zijn moeilijk te vinden: de camera moet op de goede positie staan, de belichting moet goed zijn, wolken die het zicht op het oppervlak verhinderen moeten ontbreken. Hieronder een mooie satellietfoto van noord west Nederland.

Ref: Earth Sciences and Image Analysis, NASA-Johnson Space Center. 8 Dec. 2003. "Astronaut Photography of Earth - Quick View." <http://eol.jsc.nasa.gov/scripts/sseop/QuickView.pl?directory=ESC&ID=ISS002-E-8564> (3 May 2004).

Hoe de afbeelding precies plaats vindt hangt af van de positie, stand en vergroting van de camera. Door op de satellietfoto een voldoende hoeveelheid locaties aan te wijzen (die duidelijk op de foto te herkennen zijn en waarvan we de coördinaten weten) kan de camera positie en  instelling benaderend worden teruggevonden. Bij een goede reconstructie kan TopoAlbum vervolgens de satellietfoto omvormen tot een ‘kaartdeel’ dat past binnen de gebruikelijke topografische kaart projecties.

Het invoeren van een satellietfoto begint net als het invoeren van een kaartdeel. Op het eerste paneel van de wizzard moet nu worden aangegeven dat het hier gaat om een satellietfoto.

Satelliet camera instellingen

Het derde paneel van de wizzard bevat een veelheid aan schuifbalken en knoppen waarmee de locatie, oriëntatie en andere instellingen van de satelliet camera kunnen worden aangepast. Voordat we met een voorbeeld een satelliet foto gaan ijken behandelen we hier de functionaliteit van deze pagina van de wizzard.

De locatie van de satelliet is vastgelegd door zijn hoogte boven een bepaalde plaats (lengte, breedte) op aarde. In het kader 'Satelliet locatie' kunt u deze locatie variëren.

Satelliet lengte:
Voor het veranderen van de lengte zijn twee schuivers aanwezig; met de linker schuiver stelt u hoek waarden in van -180 tot +179 graden. De rechter schuiver voegt een aantal minuten toe van 0 tot 59.
Satelliet breedte
Voor het veranderen van de breedte zijn eveneens twee schuivers aanwezig; met de linker schuiver stelt u hoek waarden in van -90 tot +89 graden. De rechter schuiver voegt een aantal minuten toe van 0 tot 59.
Satelliet hoogte
Hier stelt u de hoogte in van 0 tot 10000 meter.

De richting waarin de camera staat wordt gespecificeerd door twee hoeken die de afwijking weergeven van de richting naar het midden van de aarde. De richting (0,0) wijst dus naar het aard middelpunt.

Camera lengte
Voor het veranderen van de lengte zijn twee schuivers aanwezig; met de linker schuiver stelt u hoek waarden in van -180 tot +179 graden. De rechter schuiver voegt een aantal minuten toe van 0 tot 59.
Camera breedte
Voor het veranderen van de breedte zijn eveneens twee schuivers aanwezig; met de linker schuiver stelt u hoek waarden in van -90 tot +89 graden. De rechter schuiver voegt een aantal minuten toe van 0 tot 59.

De camera kan vervolgens om zijn richtingsas gedraaid worden. Dit noemen we de camera rotatie.

Camera rotatie 
Voor het veranderen van de camera rotatie zijn twee schuivers aanwezig; met de linker schuiver stelt u hoek waarden in van -180 tot +179 graden. De rechter schuiver voegt een aantal minuten toe van 0 tot 59.

De gevoelige plaat zit vast aan de camera: loodrecht op de richtingsas van de camera en met een rotatie gelijk aan die van de camera. De zoom instelling van de camera stellen we in door de afstand van de gevoelige plaat tot de camera te specificeren. Dichtbij de camera betekent een sterke vergroting en ver weg (op het aardoppervlak) een kleine vergroting. Dit noemen we de zoom afstand.

Zoom afstand 
Hiervoor is een schuiver aanwezig.

De satelliet opname die u heeft is een uitsnede van het oppervlak van de gevoelige plaat. De grootte van deze afbeelding is al bekend; waar die op het vlak van de gevoelige plaat staat is nog niet gespecificeerd. Deze zogenoemde afbeelding locatie geven we door twee coördinaten op een rooster van de gevoelige plaat.

Afbeelding locatie x 
Hiervoor is een schuiver aanwezig. 
Afbeelding locatie y 
Hiervoor is een schuiver aanwezig.

Met de boven genoemde schuivers kunnen we de satelliet camera op allerlei manieren instellen. Om een satelliet foto met de hand te ijken is echter niet eenvoudig! De verdere knoppen bieden hier een helpende hand.

Rechts van elke schuifbalk vindt u een markeer knop. Door een schuifbalk te markeren wordt deze automatisch optimaal aangepast: zodat de gegeven ijk locaties op de satelliet foto zo goed mogelijk overeen komen met hun echte posities. De niet gemarkeerde instellingen zijn onder uw controle. Links-onder in het dialoog vindt u een gemiddelde fout in km die gelden voor de gegeven instellingen. Ideaal gesproken zou die nul moeten worden. Praktische ervaring leert dat een fout van een km al heel aardig is.

Tijd om het ijk proces aan de hand van een voorbeeld nader te bestuderen.

Satelliet foto van de westkust van Nederland

Als voorbeeld deze mooi opname van de kust van Nederland. De originele foto is heel gedetailleerd, de wegen en grotere kunstwerken (zoals de waterkering) zijn duidelijk te zien.

IJkpunten identificieren

De eerste taak om een satelliet foto te ijken is om scherpe en duidelijke herkenbare locaties te identificeren. We hebben minstens 5 van dergelijke locaties nodig, maar des te meer des te beter. 

Ref:  Earth Sciences and Image Analysis, NASA-Johnson Space Center. 16 Apr. 2004. 
"Earth from Space - Image Information. <http://earth.jsc.nasa.gov/sseop/efs/photoinfo.pl?PHOTO=STS085-506-98> (3 May 2004)
.

De ijk locaties moeten redelijk gespreid over de hele satellietfoto liggen; het liefst één dicht bij elke hoek en één in het midden. Voor elke ijk locatie maken we op de kaart een waypoint (of we gaan erheen met de GPS).

 

Wizzard starten

Dan starten we de kaartdeel invoeren wizzard.

In het eerste paneel geven we de naam van het afbeeldingbestand (de satellietfoto) en de kaart die het gefotografeerde gebied bevat: waar de ijkpunt waypoints zijn gemaakt. De schaal kunt u bij benadering opgeven: deze wordt door TopoAlbum later herberekend. Markeer hier dat we een satellietfoto aan het invoeren zijn. Met 'Next' gaan we naar het volgende wizzard paneel.

IJkpunten positioneren

Dit paneel vraagt om de ijkpunten in te voeren. In het kaartvenster staat nu de satelliet foto.

Met de rechter muis knop selecteren we de locatie van het eerste ijkpunt. Het nu gemaakte ijkpunt heeft nog geen correcte coördinaten op de kaart (wel op de foto); er is nog geen verband gelegd tussen de bestaande waypoints en het ijkpunt. Om dit te doen klikken we het ijkpunt nogmaals en dan verschijnt het "IJkpunt positie wijzigen" dialoog.

Hier geven we de naam van het waypoint (of de coördinaten, of we kiezen de knop "Waypoint" om het waypoint uit een lijst te selecteren). Na het sluiten van het dialoog zien we de 'kaart' positie en de fotopositie van het ijkpunt op het scherm verbonden door een blauwe lijn. Als de camera parameters goed staan dan liggen deze locaties boven op elkaar. We maken op deze manier alle ijkpunten aan. Dan gaan we met 'Next' naar het volgende wizzard paneel.

Satelliet camera instellingen aanpassen

Dit paneel is het al beschreven 'Camera instellingen' paneel.

Als eerste gaan we met de satelliet omhoog (SatHoogte schuifbalk naar rechts). In het kaarvenster zien we nu het 5-graden rooster van de aarde. In het rood zien we de evenaar en de nul meridiaan.

De licht blauwe lijnen geven de lengte en breedte van de satelliet aan. Omdat we zo hoog zijn gaan staan, lijken de donker blauwe lijnen, die de ijkpunten op de satellietfoto en op de wereldbol verbinden, nu van een plaats op de wereld vandaan te komen. Dit is dus Nederland. We passen de satelliet locatie aan om boven dit gebied te komen en gaan vervolgens wat omlaag. We zien dat de donker blauwe lijnen elkaar kruisen en corrigeren dit door de camera rotatie aan te passen. Zijn we in de buurt, dan zetten we deze schuifbalken op de automatische piloot (door ze te markeren).

We zetten nu de andere instellingen op automatisch. Als we dicht genoeg in de buurt waren, worden de beste instellingen vanzelf gevonden. Anders is het verder zoeken met de hand.

De gevonden instellingen zijn nu optimaal met een resterende fout van ongeveer ander halve kilometer. We zijn tevreden en gaan met 'Next' naar het volgende wizzard paneel.

De laatste stap

We kiezen 'Finish' en wachten tot de transformaties van de foto klaar is. Dan verschijnt de satelliet foto als deel van de kaart van Nederland. Wel zijn de wolken en een deel van de satelliet nog te zien.

Waar vindt ik satelliet foto's

Er zijn vele plaatsen op het web waar mooie satelliet foto's te vinden zijn. Vele zijn gratis. Enkele referenties zijn hier .